Nasıl Boksör Olurum? Amatörlükten Profesyonelliğe..

Boksun seyir zevkinin yüksek oluşu ve buna bağlı olarak özellikle profesyonel alanda büyük gelirleri de beraberinde getirmesi bu sporun sporcu açısından cazip hale gelmesinin ana sebebi olmuştur. Öyle ki, son yıllarda dünyada büyük gelirlerin elde edildiği bu spor dalı, gençlerin umudu olmaya başlamış, bu yaklaşım boksun bir sanayi dalı gibi büyüyerek yayılmasına neden olmuştur. Hatta Rusya gibi büyük ülkelerde sporcular arasında büyük rekabetlerin yaşanmasına neden olmuştur. Yine de bu sporu yapanlar sikletler açısından bakıldığında sayısal olarak o kadar da fazla değildir. Yetenekler açısından rekabet edilebilir durumdadır.

Boks sporu, getirisi açısından ülkemiz gençleri arasında da cazip olmaya başlamıştır. Öyle ki uluslararası saygın kuruluşlar bünyesinde Türk boksörler de görülmeye başlanmıştır. Bu bağlamda artısı ve eksisiyle açık olarak "nasıl boksör olurum?" konusunu yazmaya karar verdim. Gençlerimize faydalı olacağı inancındayım. Ayrıca yazacaklarım bu sporu hobi olarak yapanları kapsamamaktadır. Hobi olarak bu sporu kadın veya erkek herkes yapabilir.

Benim yazdıklarım tamamen bu sporu amaç olarak benimseyip, kendine hedef belirleyip, amatörlükten başlayarak profesyonelliğe geçmek isteyenleredir. Rekabet açısından henüz sikletlerde o kadar da çok yoğunluk yoktur. Bu da fırsatlar açısından boksör olacaklar için avantaj sayılabilir. Kabiliyetli ve bu spora yatkın anatomik yapısı ve de üst düzey zeka kullanma becerisi olan gençlerimiz için büyük avantaj olabilir.

Lisanslı boksör olacakların yapması gereken en önemli iş, ilk olarak kapsamlı bir sağlık taramasından geçmek olacaktır. Bu adım asla kulak ardı edilmemeli ve işin akışına bırakılmamalıdır. Ebeveynlerin, çocuklarına bu spora başlamadan önce çok kapsamlı bir sağlık taramasını mutlaka yaptırmalarını özellikle tavsiye ediyorum.
Yapacağı sporda başarılı olabilmek için sporcunun, tercihen yapacağı o spora, fiziki ve fizyolojik olarak uygun olması gerekmektedir. Sporcunun kendisine belirlediği amaç ve hedef doğrultusunda, fiziksel ve fizyolojik özelliklerinin tercih ettiği spor dalına uygun değilse, istenilen sportif performans asla tam olarak gerçekleştirilemez.

Elit sporcu olmanın ana şartı, sporcunun kendi anatomik yapısını en ince noktasına kadar iyi tanıması ve bilmesidir. Bu bilgi bazen konusunda uzman olan tecrübeli antrenörler yardımıyla da edinilebilir. Bu ise şu demektir: Boks sporu tamamen tecrübeli ve konusuna hakim antrenör ve ekibinin gözetiminde yapılabilir. Boks bir uzman ekip işidir. Bu nokta çok önemlidir, atlamayınız. Tek başına başarılı ve üst düzey boksör yetiştirebilmek, üst düzey rekabet ve mücadele edebilmek günümüzde mümkün değildir.

Boks sporunda sporcu performansını doğrudan etkileyen fiziksel faktörler, boy, kilo, vücut kompozisyonu, buna bağlı olarak güç - kuvvet ve esnekliktir. Ayrıca bu kompozisyonları doğru işletmek için gerekli olan teknik ve taktik beceri yeteneğidir. Bunun adına ise boksta "zeka" denir. Boks sporunun vazgeçilmez etkenidir. Aşırı zeka kullanmayı gerektiren bir spordur.

Bir boksör ringde yapacağı mücadele sırasında üst düzey enerji ihtiyacını karşılamak ve bu mücadele sırasında oluşacak olan yorgunluğa karşı koyabilmek için maksimum oranda vücut sistemlerinin komple ve birlikte çalışmasına ihtiyaç duyacaktır. Boksta yapısal ve fonksiyonel özellikler performans ve koordinasyonun belirleyici özellikleri olmaktadır. Teknik antrenman yoluyla kazanılacak becerilerin kalitesi ve bu spordaki uygunluğu tamamen vücut yapısına yani anatomik yapı uygunluğuna bağlıdır.

Boks sporunda özellikle boy, buna bağlı olarak kol uzunluğu ve fazla olmamak kaydıyla kısa boyun tercih sebebidir. İkinci önemli özellik ise vücutta bulunan yağ yüzdesidir. İşte bu noktada sporcunun ağırlık durumu ortaya çıkmaktadır. Bakılacak olan, sporcunun çabuk kilo almaya meyillilik durumudur. Çıplak gözle sporcunun vücudu incelendiğinde bu durum açıkça görülecektir. Yaptırılacak sağlık taraması çok kapsamlı olacak, özellikle gözle ilgili taramalar yaptırılacak, görme kusur veya bozukluğu olup olmadığı araştırılacak, varsa mutlaka giderilecektir.

Yürümesine, koşmasına, yere basmasına ve adımlarına özellikle bakılacaktır. Varsa kalıtsal alışkanlıkları ailesinden sorulacaktır. Hangi elini daha iyi kullandığı sorulacaktır. Düzen ve tertip durumu ve günlük işlerini yapması yani hızlı veya yavaş yapma durumu sorulacaktır. Ailesinde varsa kalıtsal hastalıklar sorulacaktır. Ailede varsa çekinmeden açıkça söylenecektir. Özetle boks sporu çok kapsamlı ve her sporu, antrenman yapma açısından bünyesinde bulundurduğundan, bu bilgiler çok önemli olmaktadır. Boks sporunda sporcu sağlığı her şeyden önemlidir. Tüm saygın organizasyon ve federasyonları tarafından müsabakalar sırasında tavizsiz bir şekilde sporcu sağlığı korunmaktadır.

Uzun boylu ve uzun kollu, vücut yağ yüzdesi düşük olan bir boksörde, istenilen patlayıcı kuvvet, çabukluk, sürat, vücut koordinasyonu avantaj olacaktır. Bunun tersi durum ise boksörün gerek duyacağı müsabaka performansını negatif etkileyecektir. Boksta bel bölgesinde bulunan aşırı yağlanma, esneklik ve çabukluk için negatif etkendir. İnce bacaklar, ince zayıf bel ve basen sürat ve çeviklikte avantaj olmaktadır.

Boks sporunun şüphesiz en ileri düzeyde seyrettiği ülkeden olan Amerikan boks sporu uzmanları; boksörlerin vücut kompozisyonlarının belirlenmesinin performans açısından önemli olduğunu ve güç artışındaki değişkenliğin vücut kompozisyonu doğrultusunda değerlendirilmesinin gerektiğini söylemektedirler. Bir boksörde vücut yağ oranının yüksek olması boksörün kuvvet, çeviklik ve esnekliğinin azalmasına ve de aşırı enerji kaybetmesine neden olmaktadır tespitini yapmışlardır. (Hantal olma)

Boks sporu, müsabaka içerisindeki yüksek derecede dinamizm ve dikkat, üst düzey teknik beceri, güç, kuvvet, dayanıklılık ve esneklik gerektirdiğinden, kollar, eller, kafa ve bacaklar da dahil komple vücut organizasyonu çalışması gerektiren bir spordur. Yani, boksta vücut tüm organlarla kombine olarak çalışmaktadır. Buna ilave olarak müsabaka sırasında kendini kontrol edebilme, kendine güven duygusu oluşturabilme ve müsabaka içindeki akışa göre taktik oluşturabilme becerisi gerektirmektedir. Anlattığımız bu özellikler tamamen bireysel yeteneklerdir. Üst düzey ve pratik zeka kullanım becerisi gerektirmektedir. (Bknz. Sportif zeka adlı yazımız). İlave olarak daima takıntısız berrak bir zihin gereklidir. İşte boksu diğer sporlardan ayıran en önemli faktörler bunlardır.

Boks, kombine vücut çalışması gerektiren bir spor olduğundan, buna dayalı olarak yoğun antrenman yapmayı gerektiriyor. Bu nedenle üst düzey bir boksör antrenman programı çerçevesinde başka bir çok sporu da yapıyor. Teknik çalışmalar bölümler halinde tekrarlanarak çalışılıyor. Bazen bir teknik çalışması aylarca sürebiliyor. Bir kombine vuruş tekniği çalışması ve tekrarı aylarca sürebiliyor. Büyük sabır ve dikkat ve buna bağlı bir noktaya yoğunlaşmayı gerektiriyor. Antrenman programı dışında bireysel çalışmayı gerektiriyor. Bu özelliklerinden dolayı dünyanın en zor sporu olarak sayılıyor.

Müsabaka sırasında dikkatsizlik sonucu yapılacak en ufak hata anında karşılık bulmaktadır. Dikkat ve üst düzey konsantrasyon gerektiren bir spordur. Ayrıca antrenör gözetimindeki çalışmalar dışında, sporcunun sürekli tek başına tekrarladığı çalışma alanlarını kapsamaktadır. Çok yorucu, bazen de son derece sıkıcı antrenman programlarını içermektedir. Ancak bu türden antrenmanlar sporcunun göstereceği sabır sayesinde aşılarak fiziksel ve ruhsal dayanıklılığı artıran bir unsur haline geliyor. Sıkıcı ve çok yorucu, yıpratıcı idmanlar sporcudan talep edilen uyumlu ve disiplinli çalışmanın alt yapısını oluşturuyor.

Boks öyle bir spordur ki, müsabaka anında antrenörün verdiği taktikler ve talimatlar direkt emir olarak verilir ve alınır. Örneğin; "sol elini yukarıda tut", "kafanı eğme", "sağ direkt vur", "neden devam etmiyorsun", "devam et" gibi emirler hemen alınır ve uygulanır. İşte bu gibi komutlar bir süre sonra o sporcuda yepyeni bir kişiliğin de oluşmasını sağıyor. Antrenörleri gözetiminde yapılan çalışmalarda mutlaka bir partneri olacağından ayrıca üst düzey arkadaşlık ilişkileri gerektiriyor.

Her gün beraber olduğu arkadaşlarıyla ring de dövüşüp, antrenmanın bitiminde ise birbirine dostça jestler ve şakalar yaparak yepyeni bir sportif anlayışın oluşup yerleşmesini sağlıyor. İşte bu ve benzeri uygulamalar sonucu sağlam bir zihin ve çabuk kavrayıp uygulayabilme becerisi oluşuyor. Ekip çalışması muhteşem bir dostluk ve arkadaşlık içinde devam ediyor.

Bu sporu yapmak isteyenler yukarıda belirttiğim özellikleri kendi anatomik ve psikolojik uygunluğu yapılarında görerek buluyorlarsa işe başlayabilirler. Bundan sonra yapılacak iş ise bu hedef doğrultusunda çalışabileceği ekibi bulmaktır. Ülkemizde profesyonel spor kulüpleri bünyesinde boks şubeleri vardır. Çok kaliteli amatör boks eğitimleri vermektedirler. Bu bağlamda tercihler size kalmıştır. Boksta başarı tamamen tecrübeye dayalı iyi ekip çalışmasıyla gelmektedir. İyiyi bulmak size kalmıştır. İyi ekip çalışması sizin vücut kompozisyonunuza göre bir siklette müsabaka yapmanızı da sağlayacaktır. Ve o siklette başarılı olacak, yaşınız büyüdükçe siklet değişikliğiniz o ekip yardımı ve tercihi ile değişecek ve oturacaktır.

Amatör ve profesyonel boks hakkında daha geniş ve detaylı bilgi edinmek istiyorsanız bu konuda yazdığımız "Amatör ve Profesyonel Boks Nedir?" ve özellikle "Profesyonel Boks Nedir?" adlı yazılarımızı okuyabilirsiniz.
Bu sporda elit sporcu olmak istiyorsanız, takıntısız berrak ve sağlam bir zihne, kavrama ve algılama ve kusursuz bir dikkatle, bir noktaya konsantre olabilme yeteneğinizi mutlaka geliştirmelisiniz. Kimseye uymadan sadece kendi işinize bakmalısınız. UNUTMAYINIZ! Hiçbir spor dalında olamayacak kadar güçlü arkadaşlık ilişkilerine ihtiyacınız olacak, çünkü bu sporu tek başına çalışmanız mümkün değildir. Şimdiden yepyeni bir karakter şekillenmesine, ki ben buna "sporda şartlanma" diyorum, hazırsanız buyurunuz başarı sizi bekliyor. (bknz. Sporda şartlanma adlı yazımız.)

Herkesin yapabileceği bir spor dalı mutlaka vardır. Ancak boks sporunu asla herkes yapamaz!