Sporcularda kaygı (endişe) halinin tespiti ve yorumlanması

Kaygı durumunun ideal kaygı durumuna getirilebilmesi için öneriler.

1.Sporcularda kaygı(endişe)halinin tespit ve yorumlanması

Daha önceki yazımızda kaygı (endişe) durumunu tanımladık ve bu durumun gerekliliğini belirttik.

Sporcuların başarılı olabilmeleri için öncelikle belirli bir noktada ne çok fazla ne de çok az olmak üzere bir kaygı hali taşımaları gerekmektedir.

Sporcuları başarıya taşıyan bu kaygı durumuna İDEAL KAYGI DURUMU denir.

Başarılı bir sporcunun taşıdığı kaygı ne sporcuyu gergin halde ortaya koyacağı performansı etkiler durumda olmalı, ne de müsabakasını ciddiye almama noktasına getirecek kadar ona rahatlık vermelidir. Başarılı sporcular müsabakanın ciddiyetinin farkında olan ve gerektiği kadar kaygı duyan fakat duyduğu kaygının performansını etkilemesine izin vermeyen sporculardır.

Ülkemizde yanlış antrenör yaklaşımları sebebiyle soyunma odalarında çocuklara

Bazı meşhur antrenör örneklerinde olduğu gibi;

• Bu gün kurtuluş savaşı
• Bu gün kırmızı formayla sahaya çıkıyoruz her yer kırmızı olacak taraftar için oynayın anneniz için oynayın

şeklinde motive edilmeye çalışılmaktadır. Bu motivasyon tarzı çok yanlıştır ve Batıda bu tarz motivasyon örneklerine asla rastlanılmamaktadır.

Unutulmamalıdır ki, zayıf antrenör, takımına bilgisini aktarmamış, onları çalıştırmamış antrenör, saha kenarında en çok bağıran agresif tavırlar sergileyen antrenördür.

Kendinden emin antrenör ise, takımına oynadıkları maçın senaryosu içerisinde kendinden emin bir şekilde takımına istenen sonucun alınmasında taktiksel anlamda kenardan katkı yapan antrenördür. Saha kenarında takımını eleştiren antrenör yanlış yoldadır.

Takımı ve oyuncuyu eleştirme yeri, maç oynanırken sahanın kenarı değil, antrenman sahası veya kulüp binasındaki özel görüşme odaları olabilir. Hele ki, profesyonel olmayan çocuklarda, herhangi bir olumsuz eleştiri asla kabul edilebilir değildir. Bu yüzden, özellikle sporcu çocuklarınızın kaygı durumlarının yüksekliğini öncelikle antrenörlerini sorgulayarak arayınız.

Bu durumun tam tersi, eğer çocuğununz hiçbir kaygı duymuyor ve kazanmak kaybetmek noktası veya sergilediği performans hiç umrunda değilse, durum tespitini yapabilmek için yine öncelikle antrenörleri sorgulayınız, sonra çocuğunuzun neden endişe duymadıgına dair sebepleri araştırınız. Antrenör ona işin ciddiyetini ve performansın gerekliliğini yeterince hissettirmiyor olabilir.

2. Kaygı durumunun ideal kaygı durumuna getirilebilmesi için öneriler.

Kaygının sporcuyu güdüleme ve başarı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için, sporcuların gelecekleriyle ilgili kaygılarının azaltılmasının, yani müsabakadaki başarısının daha iyi olması için kaygıyı
oluşturan sebeplerin iyi tespit edilmesi ve bunların azaltılması hususunda çalışmalar yapılmalıdır.

Antrenör, beden eğitimi öğretmeni ve takım idarecilerinin sporcu kaygısı ve sürekli kaygı hakkında yeterli bilgiye sahip olmaları gerekmektedir. Sporcuların kaygı ve durumluk kaygı konusunda eğitilmeleri, Antrenörlerin, sporcuların sosyo-ekonomik durumları ve kişisel özellikleri hakkında tam bir bilgi sahibi olmaları için çalışmalar yapmaları gerekmektedir. Sporcularda stres yaratan (içsel ve dışsal) öğeler belirlenmeli ve bunlar ortadan kaldırılmalıdır.

Gerekiyorsa, sporcu ile karşılıklı konuşarak (ve bu yazı dizimizden faydalanarak) kaygının ne olduğunu, ne kadar olması gerektiğini ve her ne durumda olursa olsun taşıdığı kaygının onun performansını etkilemesine izin vermemesi gerektiğini ona anlatınız.