Ragbi (Rugby) Sporu

Dünyada ve Türkiye'de Ragbi (Rugby) Tarihi

Ragbi (İngilizcesi Rugby), 1823'te İngiltere'nin Rugby kentinde, aynı isimli okulunda doğmuştur. Okuldaki öğrencilerden birinin futbol oynarken topu eline alıp sayı yapması diğer oyuncuların ilgisini çeker ve Ragbi tüm dünyayı sarmaya başlar. Önceleri Britanya'da yayılan Ragbi, sonrasında Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika ve Pasifik Adalarının aralarında yer aldığı ülkelere yayılmıştır. Bu ülkelerde Ragbi milli spor ilan edilmiştir. Şu anda 100'ün üstünde ülkede oynanmaktadır.

İlerleyen yıllarda, Ragbi o kadar popüler hale gelir ki, 20 yıl içinde Kuzey İngiltere Kulüpleri başta olmak üzere 119 tane kulüp kurulur. Artan kulüp sayısı Ragbi Union adında bir birliğin kurulmasına etken olur. 1879 yılına kadar Ragbi'nin temel kuralları yavaş yavaş şekillenmeye başlar. Ragbi, Ragbi Birliği ve Ragbi Ligi kuralları ile oynanır. Dünyanın önde gelen takımları Yeni Zelanda, Güney Afrika ve İngiltere milli takımlarıdır.

Ragbi 19.yy. sonlarında Osmanlı Devleti'nde bulunan yabancı uyruklular tarafından oynanmaya başlanmıştır. O devirlerde Ragbi ve Futbol ayırımı tam olmadığından, takımlar "Ragbi Football Club" ismini alıyorlardı. Bu tanımlama Ragbi kulüpleri için hala geçerlidir.

Daha sonraları Türkler de takım kurup maçlar yapmaya başlamıştır. Ancak işgal ve savaş sırasında Ragbi sporu gelişim şansı bulamamıştır. Bundan yaklaşık bir asır sonra, 1999 yılında, yabancıların Türkiye'nin ilk gayri resmi Ragbi kulübü olan, Istanbul Ottomans RFC.'yi kurmasıyla Ragbi bu topraklarda tekrar oynanmaya başlanmıştır. Ülkemizde Ragbi oyunu için özel çim saha yoktur. Müsabakalar genellikle futboldan arta kalan sahalarda, kulüplerin kendi çabaları ile oynanmaktadır.

Ragbi (Rugby) Oyun Kuralları

Ragbi, özel bir topun el ve ayak kontrolü ile sayı yapılması esasına dayalı bir takım oyunudur. Ragbi, 15'er kişilik iki takımla oynanır. 40 dakikalık iki devre üzerinden oynanır. İleriye doğru pas vermek yasaktır. Gaye, topu elle taşıyarak kale çizgisinden geçirmek veya ayak vuruşuyla iki kale direği arasındaki yatay direğin üstünden aşırarak puan kazanmaktır. Daha fazla puan toplayan takım galip ilan edilir.

Oldukça sert ve ikili mücadeleyi gerektiren bir spordur. Bu sporda, güç, çeviklik ve cesaret ön plandadır.
Sahadaki pozisyonlar; 8 kişi forvet ve 7 kişi defans olarak ayrılır. Bazı yönleri futbol ve Amerikan futboluna benzese de, daha akıcı oynanır ve oyunda oyuncu değişikliği yapılmaz. Ragbi'de top, ayak vuruşuyla, elden ele atma ve elde taşınma suretiyle oyuncular arasında dolaştırılır.

Maçta topu taşıyan sporcuyu durdurmak için yere düşürmek serbesttir. Ragbi maçlarında hakem ve takım kaptanları dışında konuşmak kesinlikle yasaktır. Hakem kararlarına itiraz kati suretle oyundan uzaklaştırma sebebidir. Ragbi oyuncularının daha yumuşak bir düşüş yaşayabilmesi için, Ragbi sahası maçtan birkaç saat önce ıslatılır, çimlerin ve toprağın yumuşaması sağlanır.

Ragbi (Rugby) Topu ve Sahası

Oval şekildeki topun uzunluğu 28-30 cm, ağırlığı 400-440 gr arasındadır. Ragbi sahasının eni 66-99 m, kale çizgileri arası ise 95-100 metredir. Kale çizgilerinin ardında da 12-22 metre uzunlukta kale arka sahası mevcuttur. Kalelerin eni 5,6 metre, uzunluğu 12 m'dir.

Ragbi Federasyonları ve Şampiyonası

Profesyonel Ragbi sporunun uluslararası federasyonu yoktur. Uluslararası Ragbi Birliği'nin 4 senede bir organize ettiği Dünya Kupası ilk olarak 1987'de düzenlenmiştir. Uluslararası Amatör Ragbi Federasyonu (FIRA) 1934'te kurulmuştur.

En önemli uluslararası Ragbi karşılaşması, her yıl İngiltere'nin dört takımıyla Fransa arasında düzenlenen Beş Ulus Turnuvası'dır.

Ülkemizde Ragbi, Türkiye Beyzbol, Softbol, Korumalı Futbol, Ragbi Federasyonuna bağlı olarak, 2011 yılından itibaren organizasyonlarını düzenleyemeye başlamıştır.
Türkiye Ragbi Federasyonu, günümüzde Türkiye Ragbi 1. Ligi ve Türkiye Bölgesel Ragbi Ligini organize etmektedir.

Federasyon uluslararası düzeyde en üst ragbi kurumu olan Uluslararası Ragbi Kuruluna üye değildir, fakat Avrupa düzeyinde en üst kurum olan Avrupa Ragbi Birliğine 2012 yılından beri üyedir.

Ragbi Oyuncu Özellikleri

Oyunda birden fazla mevki olduğu için oyuncuların özellikleri mevkisel olarak değişmektedir. Futboldan farklı olarak Ragbi oyununda forvetler daha ağırdır, çarpışmalarda ve daha ağır mücadelelerde forvetler bulunurken, defans oynayan oyuncular daha çok kaçmaya ve sayı yapmaya odaklı oynarlar. Kuvvet, güç, sürat, çeviklik, iyi bir patlayıcı kuvvete sahip, dengeli bir yapıda olmaları sporcularda aranan genel özelliklerdir.

Ünlü Ragbi Oyuncuları

• Jonah Lomou
• James O'Connor
• Shane Williams
• Takudzwa Ngwenya
• Carlin Isles