Yüzme Sporu Nedir?

Kısace yüzmeyi, su yüzeyinde ve su altında hareket etmeyi ve bir yöne ilerlemeyi sağlayan hareketler bütünü olarak tanımlayabiliriz. Su içerisinde yapılan bir spor olduğu için yüksek fiziksel dayanıklılık gerektirir. Su yüzeyinde durabilmek ve hareket edebilmek için yapılan tüm hareketler yüzme olarak kabul edilir.

Yüzme Sporu Stilleri

4 farklı yüzme stili vardır.

1-Serbest

En hızlı yüzülen stildir. Sağ ve sol kol başın üzerinden çıkarılarak öne doğru uzatılır ve su çekilir. Ayaklar ise yukarı ve aşağı sırayla inip çıkar. Bu iki işlem yapılırken nefes almaya dikkat edilmelidir.

2-Sırt üstü

Sırtüstü konumda yüzülen stildir. Kol ve bacak pozisyonları serbest stilin tersi şeklindedir. Baş su üzerinde olduğu için nefes alımı rahat yapılır.

3-Kurbağalama

Bu stil, yüzücünün ayaklarının ve ellerinin daireler çizerek ilerlediği bir yüzme stilidir. Kurbağaların yüzüş tekniğini taklit eder. Yani serbest ve sırtüstü yüzmenin tersine, bacaklar ve kollar yanlara açılır ve toplanır.

4-Kelebek

Uygulanması en zor stil olarak bilinir. Su üzerine çıkılarak ve su altına girilerek yüzülen bir stil olduğu için kol bel ve bacak hareketlerinin uyumunun çok iyi olması gerekir.

Dünyada ve Ülkemizde Yüzme Sporu

Milattan Önceki yıllardan kalan kalıntılarda bir çok uygarlığın yüzme ile tanıştığı anlaşılıyor. Eski Roma ve Yunan uygarlıklarında yüzme, askeri bir eğitim olarak kullanılmış, Japon İmparatoru okullarda zorunlu ders olması için ferman çıkartmıştır.

Yüzme yarışlarının temelini oluşturan yüzme havuzu ise ilk olarak 1828 yılında İngiltere'de yapılır. Örgütlü bir spor halini 1882'de alır. 1908 yılında Dünya Yüzme Federasyonu FINA (Fédération Internationale de Natation) kurulur ve resmi müsabakalar düzenlenmeye başlar.

Ülkemizde ise Osmanlı donanmasındaki askerlerin iyi yüzücüler oldukları bilinir. Sahil kentlerinde kurulan deniz hamamları ile yüzme yaygınlaşmaya başlamıştır. Ve 1937 yılında ilk yüzme yarışları Moda'da yapılır. Fenerbahçe, yüzme sporuna yer veren ilk kulüp olmuştur. Ve ilk olarak Büyükdere yüzme havuzu (25x50m) 1931 yılında açılır. 1943'te ise Yüzme İhtisas Kulübüyle yüzme sporu resmen başlamış olur.

Yüzme Yarışmaları ve Şampiyonaları

Yerel yarışlar ve üniversite yarışları dışında yapılan organizasyonlar şunlardır:

• Avrupa Yüzme Şampiyonası
• Dünya Gençler Yüzme Şampiyonası
• Dünya Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası
• Dünya Uzun Kulvar Yüzme Şampiyonası
• Dünya Masterlar Yüzme Şampiyonası
• Açık Su Yarışları

Avrupa'da ve ülkemizde yaş kategorilerinde yüzme yarışmaları spor kulüpleri seviyesinde yapılmaktadır. Avrupa yüzme şampiyonası, olimpiyatlar dışındaki sporcuların çıktıkları en önemli organizasyondur. Kendi ülkelerinde derece yapan yüzücüler Olimpiyat elemelerine katılmaya hak kazanırlar. Amerika'da ise üniversiteler yüzme branşına çok önem verip, başarılı yüzücülere önemli burs imkanı tanımaktadır. Üniversite oyunlarına ciddi katılım sağlanmaktadır. Dolayısıyla bu durum milli takımların başarısına etki etmektedir.

Olimpiyatlarda Yüzme

Modern anlamda ilk olimpiyat olan 1896 yaz olimpiyatlarından itibaren tüm olimpiyatlarda yer bulan sporlardan biri de yüzmedir. Olimpiyat oyunları müsabakaların zirvesi sayıldığı için bu alanda kazanılan başarılar, kırılan rekorlar, dünya spor tarihinin en önemli dereceleri sayılmaktadır.

Erkeklerde Mark Spitz, Michael Phelps, Ian Thorpe, Aleksandr Popov, kadınlarda ise Kristin Otto, Deborah Elizabeth Meyer, Krisztina Egerszegi dünya yüzme tarihine damga vuran yüzücülerdir. Bir olimpiyatta yüzme dalında en çok madalya kazanan isim ise Michael Phelps'tir.

Olimpiyat Yüzme Programlarındaki Dallar

• Serbest stil: 50, 100, 200, 400, 800 (kadın) ve 1500m (erkek)
• Sırtüstü: 100 ve 200m
• Kurbağalama: 100 ve 200m
• Kelebekleme: 100 ve 200m
• Bireysel karışık: 200 ve 400m
• Bayrak yarışı: 4 × 100m serbest, 4 × 200m serbest; 4 × 100m karışık
• Maraton: 10 kilometre

*** Serbest stilde 800m yarışı sadece kadınlar, 1500m yarışı ise sadece erkekler arasında yapılır. Diğer tüm branşlar kadınlar ve erkekler için geçerlidir.

Nasıl Yüzücü Olunur?

Bebekler anne karnında sıvı bir ortamda büyür ve gelişirler. Bebekler yaşamlarının ilk aylarında yüzmeye değil sadece su yüzeyinde kalabilmeye karşı meyillidirler.

Kara ortamına adapte olduktan sonra bu yeti kaybolur ve her çocuk suya aynı uzaklıkta yaşamaya başlar. Fakat anne babanın teşvikiyle, çocuklar 3 yaşında yüzmeye başlatılabilir. Bu başlangıç çocuğun sadece suya alışması ve adaptasyonu için olmalıdır. Çünkü çocuklar 5 yaşından sonra ancak kısa bir mesafeyi yüzebilirler. Ve 6 yaşından sonra teknik anlamda yüzme evresine başlayabilirler. Bu da demek oluyor ki, çocuklar 10 yaşına kadar müsabık olarak yetiştirilmemelidirler. Bu bağlamda (aslında insani bir ihtiyaç da olduğundan) yüzme öğretmekle, yarışmacı yüzücü yetiştirmek arasında büyük farklar vardır. Her yaştan kişiye yüzme eğitimi verilebilir, ancak her yüzme eğitimi alan kişi yarışmacı yüzücü olamaz.

Bu ayrımı yaparken, yani yarışmacı yüzme sporcusunu seçerken, çocuğun suyu sevmesi, sudan korkmaması, verilen egzersizleri istekle yapması ve sürekli yarışmacı bir karakterde olması dikkat edilecek unsurlar olmalıdır. Yüzme, bireysel bir spor olduğu için yenme yenilme, geçme geçilme olgularının yoğun yaşandığı bir daldır. Bu yüzden özgüveni yüksek çocukların öne çıktığı görülmektedir.

Bu özelliklere yakın bir yüzücü adayı iseniz ülkenizde bulunan spor kulüplerinin bünyesine girerek lisanslı bir yüzücü olabilirsiniz. Fenerbahçe, Galatasaray, Enka Spor Kulüpleri, yüzme sporunda ülkemizde önde gelen kulüplerdir. Bir takım adına yüzmeye başlarsınız ve yerel yarışlardan olimpiyatlara uzanan bir kariyere başlamış olursunuz.

ANCAK;

• Yüzme sporcusunun öncelikle sabırlı olması gerekir.
• Performansını çalışarak geliştireceğini bilmelidir.
• Hocasının karadan söylediklerini suda uygulayacak olmasından ötürü, iyi bir dinleyici olması da gerekir.
• Suya karşı özel bir ilgisi olmalıdır.
• Suda rahat olmalı kendini sıkmamalıdır.
• Yüzmede başarılı olmak için dayanıklılık antrenmanlarını düzenli ve aksatmadan yapmalıdır.
• Yoğun olarak kalori harcayacağından, beslenmesini iyi programlamalıdır.
• Uyku ve dinlenme zamanlarını iyi programlamalıdır.

Yüzmenin Faydaları

• Dayanıklılık ve esnekliğinizi geliştirir.
• Kalbi güçlendirir
• Fiziksel görünümünüzü değiştirir.
• Dolaşımı düzenler. Varis gibi hastalıklarda faydalıdır.
• Kilo kontrolünü sağlar.
• Stres ve gerilimi azaltır.
• Eklem iltihabı gibi hastalıklarda, eklemleri ve bağları daha az zorladığından önerilen egzersiz tipidir.
• Enerji verir.
• Kas güçsüzlüklerini tedavi eder.
• Şişmanlarda, hamilelerde ve hareketsiz kişilere faydalıdır. Çünkü suda yapılacak egzersizler eklemleri ve bağları daha az zorlamaktadır.
• Tüm kasların ahenkle hareket etmesini sağlarken, kol ve göğüs kaslarını canlandırır.
• Yüzme yeteneği çocuğun gelişiminde etkili olur. Bağımsızlığı ve özgüveni geliştirir.
• Basınç duygusunu, karşı kuvveti ve kaldırma kuvvetini tecrübe ederler.
• Su, cilt dokusuna masaj yapar ve denge hissini geliştirir.
• Bununla beraber çocuklar değişik duyularla vücut bilincini geliştirirler.