Güreş

Kadınlarda ve erkeklerde olmak üzere 2 katagoride müsabakalar yapılmaktadır. Olimpiyatların resmi spor dalıdır. Uluslararası tek yetkili kuruluş FILA'dır. Uluslararası elit müsabakalar bu kuruluşun gözetiminde yapılmaktadır.

Güreş Tarihçesi

Güreş, insanlık tarihi kadar eskiye dayanan bir spordur. İnsanın olduğu her yerde kurallı veya kuralsız yapılmıştır. Dünyanın en eski sporudur. Eski antik Mısır'da rastlanan yaklaşık 5000 yıllık resimlerde bile güreşe rastlanmaktadır. Bu sporla uğraşan milletlerin başında Türkler, Araplar ve Yunanlıların olduğu açıkça görülmektedir. Türklerin ata sporudur. M.Ö. 780 yllarında Yunan, M.Ö. 2. yüzyılda Türk, M.Ö. 22'de Japon, M.Ö. 260'ta Sümer, M.Ö. 2000-2003'lerde Mısır topraklarında güreş yapıldığına dair kesin belgelerin bulunduğu söylenir. Antik Olimpiyat Oyunları başladığında (M.Ö. 776) bu olimpiyatların ana sporu güreş olmuştur.

M.Ö. 1500 yıllarında Hindistan bölgesinde serbest stil güreşlerin yapıldığı tarih kitaplarına girmiştir. Güreş sporunu Çinliler, Japonlar ve Amerikalılar'ın da yaptıklarını biliyoruz. M.S. 700'lü yıllarda Japonya'da yapılan Sumo güreşi hızla yayılmış, başka ülkelerde de yapılır olmuştur. Greko-Romen güreşlerin ise, Grekler ve Romalılarda yapıldığı tespiti vardır. Günümüzde yapılan Greko-Romen güreşlerin aynısı olduğu söylenir. Serbest ve Greko-Romen stildeki güreşler, 1904 Olimpiyat oyunlarından itibaren olimpiyatlarda yerini almıştır.

Güreş Minderi

FILA'nın belirlediği Uluslararası standartlarda 9 m çapında, daire şeklindeki minder, aynı kalınlıktaki 1,50 m genişliğindeki koruma bölgesi ile çevrilidir. Olimpiyat oyunları ve büyük şampiyonaların böyle bir standart minderde yapılması zorunludur. Ortalama 1 m çapındaki daire biçimli olan (kırmızı) güreşe başlama alanıdır.

• Minderin ortasında merkezi daire, 1m çapında
• Etrafı kırmızı bantlı iç kesim merkezi güreş alanı, 7 m çapında
• Kırmızı bant, Kırmızı bölge 1 m genişliğinde
• Koruma bölgesi 1,50 m genişliğinde
• Olimpiyat oyunlarında ve dünya şampiyonalarında ve kıta şampiyonalarında kullanılan minderler 1,10 m yükseklikteki bir platformun üzerine kurulur.
• Çapraz olarak karşılıklı iki köşe, güreşçilerin giydikleri mayo renginde, kırmızı ve mavi olarak işaretlidir.
• Minderin ortası 1 m çapında ve çevresi 10 cm kalınlığında bir bantla çevrili ve bu dairenin ortasında, daireyi ikiye bölen 8 cm genişliğinde bir çizgi ile işaretlidir. Bu bölge güreşe başlama bölgesidir.
• Korunma bölgesi ise minder zemin renginden başka bir renkle işaretlidir.

Güreş Kıyafetleri

Güreşçiler tek parçalı mavi veya kırmızı renkli ve FILA tarafından onaylanmış nitelikteki bir mayo ile minder kenarında hazır olurlar.

• Göğsünde ülkesinin amblemi vardır.
• Mayoların arkasında azami 10x10 cm ebadında ülke ismi kısaltması yazılıdır.
• Müsabakalarda hafif ve esnek, metal içermeyen dizlikler kullanılabilir.
• Müsabaka sırasında kullanılmak üzere bir bez mendil bulundurulur ve müsabaka başlamadan hakeme gösterilir.

Kulak Koruyucular

Sert maddelerle desteklenmiş kulaklık kullanmak yasaktır. Sadece, elastik, bez gibi maddelerden yapılmış, metal içermeyen ve yüzeyi sert olmayan kulaklıklara FILA tarafından izin verilmiştir.

Güreş Ayakkabıları

Güreşçiler, ayak bileklerini destekleyecek ayakkabı giyer. Kullanılan ayakkabıların altları düz olacak, üzerinde herhangi bir metal veya bağcıklar olmayacaktır.

Güreşte Yasaklar ve Uygulanması

• Yukarıda yazılan kuralların herhangi birini taşımayan veya eksik taşıyan güreşçiye, hazırlanması için 1 dakika süre verilir. Hazır olmayan güreşçi müsabakayı terketmiş sayılır.
• Müsabakada bulunan veya bulunmayan diğer ülkelerden birinin amblemi veya ismi bulunan mayolar giyilemez.
• Güreşçiler, bileklerine, kollarına veya ayak bileklerine, doktor müsadesi dışında bandaj saramaz.
• Vücuduna yapışkan bir madde veya yağ süremez.
• Güreşçiler, müsabaka sırasında üzerlerine kolye, küpe, yüzük, bileklik, bilezik gibi takılar takamazlar.

Serbest Stil Güreş

Serbest güreş stilinde, eller kollar ve ayaklar dahil vücudun her yeriyle oyun tekniği uygulaması yapmak serbesttir.

Greko-Romen Güreş

Vücudun sadece belden yukarısının tutularak oyun teknikleri uygulanabilen güreş stilidir. Bu stilde ayakla müdahale yapılamaz, rakibin atağı engellenemez.

Güreşte Ağırlık Kategorileri

Erkeklerde

• Minikler
  • 29-32 kg, 35kg, 38 kg, 42 kg, 47 kg, 53 kg, 59 kg, 66 kg, 73 kg ve 73-85 kg olmak üzere 10 katagoridir.
• Yıldızlar
  • 39-42 kg, 46 kg, 50 kg, 54 kg, 58 kg, 63 kg, 69 kg, 76 kg, 85 kg, 85-100 kg olmak üzere 10 katagoridir.
• Gençler
  • 46-50 kg, 55 kg, 60 kg, 66 kg, 74 kg, 84 kg, 96-120 kg olmak üzere 8 katagoridir.
• Büyükler
  • 50-55 kg, 60 kg, 74 kg, 84 kg, 96 kg, 96-120 kg olmak üzere 7 katagoridir. Ancak olimpiyat oyunlarında bu katagoriler 8'e çıkabilmektedir.

Kadınlarda

• Minikler
  • 28-30 kg, 32 kg, 34 kg, 37 kg, 40 kg, 44 kg, 48 kg, 52 kg, 57 kg, 57-62 kg olmak üzere 10 katagoridir.
• Yıldızlar
  • 36-38 kg, 40 kg, 43 kg, 46 kg, 49 kg, 52 kg, 56 kg, 60 kg, 65 kg, 65-70 kg olmak üzere 10 katagoridir.
• Gençler
  • 40-44 kg, 48 kg, 51 kg, 55 kg, 59 kg, 63 kg, 67 kg, 67-72 kg olmak üzere 8 katagoridir.
• Büyükler
  • 44-48 kg, 51 kg, 55 kg, 59 kg, 63 kg, 67 kg, 67-72 kg olmak üzere 7 katagoridir. Ancak olimpiyat oyunlarında 8 katagori olabilmektedir.

Güreşte Müsabaka Yönetimi

Müsabakalar ideal olarak 4, 8, 16, 32, 64 gibi çift rakamlarda güreşçi sayısıyla direkt eleme usulüyle yapılır. Eğer bir ağırlık katagorisinde güreşçi sayısı ideal sayıda değilse bu rakamlara ulaşmak için ön eleme müsabakaları yapılır.

Eşleşme, kurada çekilen numara sırasına göre yapılır. Her iki finaliste yenilen güreşçiler "repechage" müsabakası yapar. Repechage'de iki ayrı grup vardır. Birinci grup ilk finaliste yenilen güreşçilerden, ikinci grup ise ikinci finaliste yenilen güreşçilerden oluşur. Repechage müsabakaları ön eleme turu da dahil olmak üzere, finalistlere yenilen ilk güreşçiden başlayarak yarı finalde yenilen en son güreşçiyi içerir. İki repechage grubunun galibi bronz madalya alır.

Her sikletin müsabakası bir günde başlar ve biter.

• Ön eleme turları
• Eleme turu
• Repechage turu
• Finaller

yukarıda yazılı kurallara göre müsabakalar sonuçlanır.

Güreş Hakemleri

Bütün müsabakalarda her maç için hakem heyeti şu şekilde oluşur;

• Minder Amiri
• Orta hakem
• Sayı hakemi

Güreşte Müsabaka Süresi

• Minikler ve Yıldızlar için 2'şer dakikalık 2 devre ve 30 sn mola süresi olarak müsabakalar yapılacaktır.
• Gençler ve Büyükler için 3'er dakikalık 2 devre ve 30 sn mola süresi olmak üzere müsabakalar yapılacaktır.
• Bütün müsabakalarda skorboardda zaman sıfır'da (0) başlar, önerilen süre ne ise, 2 veya 3 dakikada biter.

Her periyodun galibi olan güreşçi, skorlarda o güreşçinin mayosu ile aynı renkteki bir ışık ile gösterilir. Her devrenin sonucu belli olur. Her devrenin sonunda bir güreşçi galip ilan edilir. İki devreyi kazanan güreşçi galip ilan edilir. Tuş hangi devrede olursa olsun müsabakayı bitirir.

Güreşte Genel Kurallar

Güreş, yerde veya ayakta durdurulduğunda tekrar ayakta başlar.

Güreş aşağıdaki durumlarda durdurulduğunda tekrar ayakta başlar.

• Bir ayağın tamamı korunma bölgesine bastığında.
• Güreşçiler mücadele ile zona gelip 3 veya 4 ayakla bu bölgeye basar ve oyunsuz olarak zonda beklerse.
• Alttaki güreşçinin kafasının tamamı zona (korunma bölgesi) değiyorsa.
• Eğer atak yapılan pasif güreşçi yerde rakibinin oyununu faulle engeller veya engellemeye çalışırsa kendisi ihtar ile cezalandırılır. Atak yapan güreşçiye ise 1 ya da 2 puan verilir. Atak güreşçinin oyununu yapıp yapmadığına bakmaksızın güreş ortada ve ayakta başlar.

Güreşte Uzatma

Serbest stil ve Kadın güreşinde;

• Eğer bu tipteki güreşlerin normal süresi 0-0 biterse hakem müsabakayı zorunlu bağlama ile devam ettirir. Uzatma maksimum 30 sn sürer. İlk puanı alan müsabakayı kazanır.

Güreşte Gaibiyet Şekilleri

• Tuşla
• Rakibin sakatlanması, mindere çıkmaması, çekilmesi veya diskalifiye olması
• Teknik üstünlükle (serbest stide 10 puan greko-romen stilde 8 puan fark olduğunda müsabaka biter.)

Müsabaka sonucunda puanların eşitiği olursa galibiyeti aşağıdaki kriterler belirler;

• Alınan ihtar sayısı
• Yapılan büyük puanlar
• Alınan son puan

Devrelezrin tamamında 3 ihtar alan sporcu diskalifiye olur. Serbest stilde eğer devre 0-0 biterse, zorunlu bağlama sırasında ilk puanı alan güreşçi devreyi kazanır.

Güreşte İtirazlar

Antrenör, güreşçisi adına, hakemlerle aynı fikirde olmadığı bir pozisyonun videodan tekrar izlenmesi isteğinde bulunabilir. Eğer güreşçi antrenörüyle aynı fikirde değilse müsabaka devam eder.
Eğer hakem heyeti itiraz eden antrenörle aynı fikirde değilse itiraz eden kaybeder. Rakip güreşçi 1 teknik puan alır. Her güreşçinin müsabaka süresince 1 itiraz hakkı vardır. Tuş pozisyonunun itirazı yoktur.

Güreşte Grand Teknik Oyunu

Bir güreşçinin atağının veya oyunun grand teknik olabilmesi için oyun ayakta başlamalıdır.

• Atak güreşçi rakibini yerden tamamen kaldırıyor, onu kontrol edip üstten büyük bir kavisle aşırıyor ve doğrudan çok açık olarak tehlikeli duruma düşürüyorsa bu oyun grand teknik oyunudur.
• Aynı şekilde atak güreşçi rakibini yerden kaldırıp grand teknik uygulayarak karnı üstüne mindere bırakırsa 3 puan, hemen doğrudan doğruya tehlikeli duruma getirirse 5 puan alır.
• Bir güreşçi grand teknik oyunu gerçekleştirmesi sırasında, rakibin iki omuzu birden yere değerse, oyunun karşılığı olarak 3 puan veya 5 puan alır.
• Rakibine de enstantane tuş olduğu için 2 puan verilir.

Güreşte Tuş

Eğer defansif güreşçi rakibi tarafından iki omuzu mindere değiyor olarak, orata hakem tuşu tam kontrol edebileceği kadar tutabiliyorsa durum tuş olarak değerlendirilir. Korunma bölgesinde yapılan tuş geçerli değildir.

Güreşte Tehlikeli Durum

Bir güreşçinin sırtı ve omuzları, dikey veya paralel olarak mindere gelecek şekilde, minderde 90 dereceden daha küçük açı oluşturduğu zaman ve vücudun üst kısmı ile tuş olmamak için mücadele verdiği zaman tehlikeli durumda olduğu düşünülür.

Güreşte Puan Alma Şekilleri

1 PUAN

• Yerde rakibin arkasına geçerek bastıran ve bu durumda rakibini kontrol edbilen güreşçiye,
• Ayakta veya yerde nizami bir oyun yapan, ancak rakibini tehlikeli duruma getiremeyen güreşçiye,
• Rakibine bir oyun yaparak onun arkasına geçebilen güreşçiye,
• Bir veya iki eli üzerinde bulunan rakibini bloke edip, sırtını mindere doğru yöneltebilen güreşçiye,
• Oyunu rakibi tarafından kural dışı bir oyunla engellenmeye çalışan, fakat buna rağmen oyununu yapan güreşçiye,
• Rakibi minder dışına kaçan veya oyundan kaçan, yerde başlama şartlarını yerine getirmeyen, faullü ve kural dışı oyun yapan güreşçiye,
• Rakibini 5 sn'den fazla tehlikeli durumda tutan güreşçiye,
• Serbest güreşte zorunlu bağlamayı reddeden güreşçinin rakibine 1 puan verilir.

2 PUAN

• Yer güreşinde nizami oyun yapan ve rakibini tehlikeli duruma veya estantane duruma getiren güreşçiye,
• Rakibini omuzları üzerinde yuvarlayarak çeviren atak güreşçiye,
• Tehlikeli durumdayken minder dışına atlayarak kaçan güreşçinin rakibine
• Bir oyun sırasında enstantane tuş olan veya omuzları üzerinde yuvarlanan atak güreşçinin rakibine,
• Oyun yapan atak güreşçiyi yerde tehlikeli durumda bloke eden güreşçiye 2 puan verilir.

3 PUAN

• Rakibine ayakta oyun yaparak doğrudan ve büyük olmayan teknikle tehlikeli duruma getiren güreşçiye,
• Rakibini yerden söküp kaldırarak doğrudan tehlikeli duruma getiren güreşçiye, bir veya iki diz yerde olsa bile,
• Grand teknik oyun yapan ve rakibini doğrudan ve hemen tehlikeli duruma düşüremeyen güreşçiye 3 puan verilir.

5 PUAN

• Ayakta rakibini grand teknik bir oyunla doğrudan ve hemen tehlikeli duruma getiren güreşçiye,
• Rakibini yerden sökerek ve grand teknik bir oyunla doğrudan ve hemen tehlikeli duruma getiren güreşçiye 5 puan verilir.

Sık yapılan kural değişiklikleri nedeni ile, güreşin bir süre sonra Olimpiyat Oyunlarından çıkarılacağı kesin gibi gözükmektedir. Öyleki, 2 yıl önce Uluslararası Olimpiyat Kurulu toplanarak güreşin Olimpiyatlardan çıkarılmasına, çeşitli manüplasyonlarla, uygunsuzluk addederek karar verilmiş, araya giren etkili ülkeler sayesinde şimdilik bu karar askıya alınmıştır.